Credit Manager Magazine 2/2021

4 CREDIT MANAGER MAGAZINE Luty / february 2021 TEMAT NUMERU Pandemia przyspieszy cyfrową transformację gospodarki Narzucona przez pandemię izolacja wymusza zmiany w funkcjonowaniu przedsiębiorstw. Także w Polsce cyfryzacja przyspieszyła. Staliśmy się ważnym miejscem inwestycji globalnych korporacji cyfrowych, takich jak Google i Microsoft. Witold Gadomski Dziennikarz ekonomiczny W 2005 r. lista najcenniejszych spółek gieł- dowych na świecie była dość zróżnicowana. Obejmowała kilka dużych koncernów nafto- wych, ale także międzynarodowe konglome- raty, spółki dystrybucyjne, finansowe i farma- ceutyczne. Dziś, z wyjątkiem Saudi Aramco, w rankingach dominują amerykańscy giga- nci technologiczni, a następnie ich chińscy konkurenci Alibaba i Tencent. Z powodu pa- ndemii większość branż zanotowała w tym roku spadki sprzedaży lub w najlepszym wy- padku zahamowanie dynamiki. Tymczasem Amazon, Apple, Alphabet, Microsoft i Face- book odnotowały w pierwszym półroczu znaczące wzrosty przychodów. 15 lat temu życie codzienne wyglądało zupeł- nie inaczej. Smartfony – jeden z najczęściej używanych dziś przedmiotów – nie były jesz- cze wynalezione, Facebook dopiero raczkował, a ExxonMobil był wart dziesięć razy więcej niż Apple. Pojawienie się amerykańskich gigan- tów cyfrowych radykalnie zmieniło ten kra- jobraz. W sierpniu 2020 r. kapitalizacja Apple przekroczyła 2 bln dolarów (obecnie wynosi 1,94 bln dolarów) i jest przeszło osiem razy większa od największej amerykańskiej spółki naftowej. Jedynie saudyjska spółka Aramco ma kapitalizację dorównującą Apple. Założona w 1976 roku przez Steve’a Woznia- ka, Ronalda Wayne’a i Steve’a Jobsa spółka jest również najbardziej dochodową firmą cyfrową na świecie z rocznymi przychodami w wysokości 260,2 mld dolarów. To więcej niż wynosi PKB Rumunii. Facebook ma po- nad 2 mld użytkowników – więcej niż wy- nosi liczba mieszkańców Europy i Ameryki, a Amazon przeznacza na badania i rozwój dwukrotnie więcej niż wszystkie firmy i in- stytucje prywatne i państwowe w Polsce. Pojawienie się gigantów cyfrowych zmieniło funkcjonowanie wielu branż i wpływa na na- sze życie codzienne. Są tak wielkie, że mają wswojej dziedziniepozycjęmonopolistyczną. Działając globalnie, sprawiają kłopoty rzą- dom, które nie potrafią skutecznie ich opo- datkować. Niektóre nakładają na cyfrowych gigantów kary za unikanie podatków i prak- tyki monopolistyczne. Jednak wielkie glo- balne spółki cyfrowe wytyczają trendy, do których muszą się dostosować miliony mnie- jszych firm na całym świecie. Transformacja cyfrowa w Unii Europejskiej W maju 2015 r. Komisja Europejska przyjęła strategię jednolitego rynku cyfrowego, uzna- jąc ją za jeden z dziesięciu najważniejszych priorytetów politycznych na lata 2015–2019. W kolejnych latach pojawiały się nowe doku- menty UE, dotyczące gospodarki cyfrowej. Dostosowanie Unii Europejskiej do ery cy- frowej jest jednym z sześciu priorytetów Ko- misji Europejskiej na lata 2019–2024. W lu- tym 2020 r. Komisja Europejska przyjęła do- kument „Shaping Europe’s Digital Future”. Zapowiada w nim, wytyczenie „europejskiej drogi do transformacji cyfrowej”, która wzmo- cni wartości demokratyczne i przyczyni się do zrównoważonej, neutralnej dla klimatu gospodarki. „Aby Europa miała rzeczywisty wpływ na sposób, w jaki rozwiązania cyfrowe są opracowywane i wykorzystywane w skali globalnej, musi być samodzielnym silnym, niezależnym i celowym graczem cyfrowym” – czytamy w dokumencie. Transformacja cyfrowa jest też jednym z prio- rytetów w Wieloletnich Ramach Finansowych Unii na lata 2021-2027. Służyć temu mają gwarancje InvestEU oraz fundusze struktu- ralne, które będą pobudzały inwestycje pry- watne w transformację cyfrową. Według KE luka inwestycyjna (to znaczy niedobór inwe- stycji) w obszarze infrastruktury i sieci cy- frowych w UE wynosi 65 mld euro rocznie, a zwiększanie inwestycji w badania i rozwój oraz wdrażanie technologii może przynieść 14 proc. skumulowanego dodatkowego wzro- stu PKB do 2030 r. Dokument zapowiada, że Europa stanie się globalnym graczem w gospodarce cyfrowej i wyznaczać będzie światowe standardy roz- woju technologicznego, ale na razie przegry- wa z gigantami amerykańskimi i chińskimi. W firmach, znajdujących się na terenie Unii Europejskiej następuje transformacja cyfro- wa, ale głównie poprzez absorbcję techno- logii opracowywanych przez amerykańskie (rzadziej chińskie) korporacje. Według Eurostatu w 2019 r. 77 proc. firm unijnych miało stronę internetową, z sieci społecznościowych korzysta prawie połowa przedsiębiorstw w UE, a 20 proc. wszystkich przedsiębiorstw w Unii realizowała handel elektroniczny. 2/3 Europejczyków korzysta z zakupów w sieci częściej niż przed pande- mią. Duża część konsumentów, którzy zaczę- li kupować online w czasie pandemii, dekla- ruje, że będzie to robić dalej po jej ustaniu. „Pojawienie się gigantów cyfrowych zmieniło funkcjonowanie wielu branż i wpływa na nasze życie codzienne. Są tak wielkie, że mają w swojej dziedzinie pozycję monopolistyczną.”