Credit Manager Magazine 2/2021

35 CREDIT MANAGER MAGAZINE Luty / february 2021 się do wytworzenia od 50 000 do 200 000 ton dodatkowego plastiku (a przez to również do zwiększenia śladu węglowego). Ponadto według założeń Dyrektywy SUP do 2025 roku co najmniej 77% plastikowych butelek do na- pojów ma podlegać recyklingowi, natomiast do 2029 roku aż 90%. Wpołączeniu z mecha- nizmem ROP stanowi to poważne wyzwanie zwłaszcza dla sektora opakowań plastiko- wych na żywność i napoje. Wspomniana dyrektywa SUP stanowi dla przedsiębiorców z sektora nie lada wyzwanie – szczególnie w sytuacji, gdy np. korzystają oni z maszyn w formule leasingu, które nie do końca są zamortyzowane. Dodatkowym utrudnieniem jest brak jakichkolwiek ja- snych dyspozycji od rządu w jaki sposób zamierza dokonywać implementacji nowych przepisów, gdy czasu jest coraz mniej. 1 https://www.pfpz.pl/nowosci/?id_news=6730 &lang_id=1 ANALIZA BRANŻOWA Robert Szyman Menadżer z ponad 30-letnimdoświad- czeniem pracy w przemyśle, od nie- mal 20 lat związany z branżą prze- twórstwa tworzyw sztucznych. Od 2009 roku Dyrektor Generalny Pol- skiego Związku Przetwórców Two- rzyw Sztucznych – organizacji aktyw- nie promującej odpowiedzialne wy- korzystanie tworzyw na rzecz zrów- noważonego rozwoju w ramach go- spodarki o obiegu zamkniętym. taka była powodowana właściwościami izo- lacyjnymi tworzyw, które skutecznie chronią np. opakowaną żywność od dostępu drobno- ustrojów (w tym wirusów) z zewnątrz. Two- rzywa to również opakowania dla lekarstw (chociażby blistry do tabletek), co również było argumentem. Pierwsza fala pandemii to również trudności z dostosowaniem produkcji do zapotrzebo- wania zgłaszanego przez handel. Początkowo sklepy odnotowały znaczący wzrost popy- tu, zaś zagrażający lockdown i ograniczenia w funkcjonowaniu również sklepów zaspo- kajających podstawowe potrzeby spowodo- wały lawinowy wzrost zamówień na towary celem uniknięcia braków. Wysoki poziom stanów magazynowych z kolei w później- szym okresie skutkował obniżeniem pozio- mu zamówień. Istotnym elementem było tutaj również znaczące obniżenie aktywności linii lotniczych, które do tej pory pozostawa- ły dużym odbiorcą. Okres pandemii to też wzrost zapotrzebo- wania na wyroby jednorazowe ze strony jed- nostek ochrony zdrowia (talerzyki, sztućce, kubki, worki na odpady), jednak producenci tych wyrobów boleśnie odczuli brak imprez masowych w okresie wiosennym (week- end majowy), jak i latem. Tej części biznesu dotyczą też właśnie wchodzące w życie ure- gulowania tzw. Dyrektywy SUP (o czym od- rębnie), która eliminuje na terenie całej Unii Europejskiej z produkcji i używania niektóre produkty jednorazowe z tworzyw sztucznych. Dyrektywa SUP Dyrektywa 2019/504 w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko, czyli tzw. Dyrek- tywa SUP, została przyjęta 5 czerwca 2019 roku przez Parlament Europejski oraz Radę Unii Europejskiej. Jego implementacja ma zostać przeprowadzona do 3 lipca 2021 roku. Dyrektywa ma dwa zasadnicze cele - po pierw- sze jej implementacja w państwach człon- kowskich ma służyć zapobieganiu i zmniej- szaniu negatywnego wpływu wybranych pro- duktów z tworzyw sztucznych na środowisko (zwłaszcza wodne) oraz na zdrowie czło- wieka. Drugim celem, jaki mają osiągnąć regulacje Dyrektywy SUP jest wspomaganie płynnego przejścia całej Unii Europejskiej do modelu gospodarki o obiegu zamkniętym, która daje pierwszeństwo zrównoważonym i nietoksycznym produktom wielokrotnego użytku i systemom ponownego użycia za- miast produktom jednorazowego użytku, po- przez wprowadzenie innowacyjnych i zrów- noważonych modeli biznesowych, produk- tów oraz materiałów. Skutki wprowadzenia Dyrektywy SUP od- czuwają producenci produktów jednorazo- wego użytku z tworzyw sztucznych, takich jak: naczynia i sztućce jednorazowe, patyczki kosmetyczne czy styropianowe pojemniki do pakowania żywności „na wynos”. Wpro- wadzanie tych produktów na rynek wraz z dniem 3 lipca 2021 roku ma zostać zakaza- ne. To jednak nie wszystkie wyzwania, z jaki- mi będą musieli mierzyć się przedstawiciele branży tworzyw sztucznych w obliczu wpro- wadzenia Dyrektywy SUP. Aby przeciwdzia- łać zanieczyszczeniu środowiska i redukować ilość odpadów stosowanie szerokiej gamy produktów z tworzyw sztucznych (m.in. po- jemników zawierających plastik do pakowa- nia żywności „na wynos” czy jednorazowych kubków na napoje wraz z przykrywkami) ma zostać ograniczone. Producenci zostaną tak- że zobligowani do umieszczania specjalnego oznakowania na produktach wykonanych z tworzyw sztucznych, które będzie informo- wać o ich negatywnymwpływie na środowisko. Na skutek implementacji Dyrektywy SUP wprowadzony zostanie również instrument Rozszerzonej Odpowiedzialności Producenta (ROP) obejmujący swoim zakresem zdecy- dowanie szerszy krąg podmiotów niż dotych- czas. Co ważne, regulacje obejmą nie tylko producentów posiadających swoje siedziby na terytorium UE, ale w niektórych przypad- kach także na terytorium państw trzecich. Odpowiedzialność producentów włączonych do mechanizmu ROP zostaje przedłużona do pełnego cyklu życia produktów, nie zaś jak dotychczas jedynie do etapu konsumpcyjne- go. Ta znacząca zmiana w praktyce oznacza przeniesienie na producentów dóbr kosztów zbiórki, transportu i przetwarzania odpadów, a także działań podnoszących świadomość konsumentów w zakresie właściwego użyt- kowania produktów wykonanych z tworzyw sztucznych. Aby spełnić założenia Dyrektywy SUP zmia- nom ulegną nie tylko wysokość produkcji, czy sposób gospodarowania odpadami, ale także założenia dotyczące składu określo- nych produktów z tworzyw sztucznych. Pro- ducenci butelek PET muszą dokonać zmian w składzie swoich produktów tak, by odpo- wiednio do 2025 roku 25% materiałów wy- korzystanych w procesie produkcji pocho- dziło z recyklingu, natomiast do 2030 roku aż 30%. Realizacja założeń Dyrektywy SUP dotyczy nie tylko producentów butelek na napoje wykonanych z plastiku, ale także metalu czy szkła. Na producentów butelek zawierających jakikolwiek plastik (wykonanych z tworzyw sztucznych lub z plastikowymi nakrętkami) zostaje nałożony kontrowersyjny obowiązek przytwierdzania nakrętek do pojemników. Autorzy niezależnych analiz (PwC 1 ) wskazu- ją, że realizacja tego projektu nie tylko wyge- neruje dodatkowe koszty wysokości co naj- mniej 2,7 miliarda euro, ale także przyczyni