Credit Manager Magazine 9/2021

19 CREDIT MANAGER MAGAZINE WRZESIEŃ / SEPTEMBER 2021 ści, może odmówić wydania nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym, co skutkować będzie przekazaniem sprawy do postępowa- nia upominawczego lub trybu zwykłego i ko- niecznością uiszczenia brakującej opłaty są- dowej. Jednocześnie po obniżeniu maksy- malnej opłaty sądowej za wniesienie zarzu- tów do 750 zł, ciężko będzie liczyć na to, że konsument zrezygnuje z wnoszenia zarzutów ze względu na zbyt wysoką opłatę. Wydaje się, że w związku z powyższym przed- siębiorcy będą szukać również innych niż spo- sobów na uzyskiwanie nakazu zapłaty w spra- wach przeciwko konsumentom. Możliwości takie daje np. 1) zaakceptowany przez dłużni- ka rachunek, 2) wezwanie dłużnika do zapła- ty i pisemne zaakceptowanie długu czy też 3) dysponowanie umową, dowodem spełnienia świadczenia wzajemnego wraz z dowodem doręczenia faktury i rachunku. Ewentualnie należy spodziewać się w ogóle korzystanie przez przedsiębiorców z innych form zabez- pieczenia ze względu na to, że poprzestawanie na wekslu in blanco za zbyt ryzykowne. Nowelizacja z pewnością ograniczy rynek in- dosowanych weksli osób fizycznych, jak rów- nież weksli osób fizycznych przenoszonych w drodze zwykłego przelewu. Wydaje się jed- nak, że ta zmiana nie będzie miała zasadni- czego wpływu na rynek obrotu wierzytelno- ściami, który w zdecydowanej większości ko- rzysta jednak z przelewu wierzytelności głów- nej wraz z przelewem wierzytelności wekslo- wej. Umożliwia on pozyskanie przez naby- wcę wszystkich dokumentów związanych z umową z konsumentem, które zgodnie ze znowelizowanymi przepisami muszą zostać złożone wraz z pozwem. Dochodzenie należności z weksla w obrocie profesjonalnym Nowelizacja k.p.c. dotyczy wyłącznie spraw przeciwkokonsumentom,cooznacza,żewprzy- padku obrotu profesjonalnego zasady docho- dzenia należności z weksla nie uległy zmianie, a ewentualne zarzuty związane z nieistnie- niem wierzytelności głównej (zabezpieczonej wekslem) powinny być uwzględniane na eta- pie wnoszenia przez pozwanego zarzutów do nakazu zapłaty. Tym niemniej wydaje się, że wskazane powyżej orzecznictwo TSUE od- cisnęło piętno także na sposobie rozpatry- wania spraw w sprawach pomiędzy przedsię- biorcami. Coraz częściej bowiem zdarza się, że sądy rozpoznające pozew w postępowaniu nakazowym – pomimo prawidłowego wyko- naniaweksla–niewydająnakazuzapłatywpo- stępowaniu nakazowym. Co istotne niewy- danie w takiej sytuacji nakazu zapłaty nie wymaga sporządzenia uzasadnienia, więc de- cyzja sądu nie podlega jakiejkolwiek kontroli. Powoduje to, że można dziś zaobserwować dość częstą praktykę niewydawania nakazów zapłaty, zwłaszcza w postępowaniach o znacz- nej wartości przedmiotu sporu. Prawdopo- dobnie ze względu na wątpliwości co do ist- nienia zabezpieczonej wekslem in blanco wie- rzytelności. Jakkolwiek wątpliwości takie nie powinny rzutować na decyzję co do wydania nakazu zapłaty to jednak faktem jest, że coraz częściej przedsiębiorcy muszą z niepewnością oczekiwać na wydanie nakazu zapłaty. W takiej sytuacji, jeśli weksel in blanco sta- nowi jedynie zabezpieczenie wierzytelności a sąd nie wyda nakazu zapłaty w postępowa- niu nakazowym sytuacja wierzyciela może okazać się trudno. Nie dość, że będzie mu- siał dopłacić brakującą opłatę sądową (3/4 opłaty sądowej) to przystąpienie do egzekucji będzie możliwe dopiero po prawomocnym zakończeniu postępowaniu. W dzisiejszym realiach może to potrwać kilka lat, w czasie których operatywny dłużnik może pozbyć się majątku uniemożliwiając w ten sposób sku- teczną egzekucję w przyszłości. Dlatego również w obrocie profesjonalnym sytuacje, w których jedynym zabezpiecze- niem wierzytelności jest mocno niepewny weksel in blanco będą przechodzić do historii. Co zamiast weksla in blanco? Wydaje się, że ze względu na to, że weksel in blanco jako sposób zabezpieczenia wierzytel- ności staje się dla wierzyciela coraz bardziej ryzykowny (także w obrocie profesjonalnym), przedsiębiorcy w naturalny sposób będą kie- rować się w stronę innych sposobów zabez- pieczenia wierzytelności. Alternatywę dla we- ksla in blanco z pewnością stanowi złożone przed notariuszem oświadczenie o poddaniu się egzekucji z aktu notarialnego na podsta- wie art. 777 § 1 pkt 4 i 5 k.p.c. (czyli popular- ne „siódemki”), które umożliwią, po upływie terminu płatności, wystąpienie do sądu o na- danie aktowi notarialnemu klauzuli wyko- nalności, a następnie wszczęcie egzekucji bez konieczności wcześniejszego uzyskania wy- roku. Oznacza to niewątpliwe korzyści w po- równaniu z zabezpieczeniem na podstawie weksla in blanco. Po pierwsze, po nadaniu przez sąd klauzuli wykonalności wierzyciel może wszcząć postępowanie egzekucyjne, podczas gdy w przypadku weksla jest to je- dynie postępowanie zabezpieczające. Po dru- gie, w przypadku należności dochodzonych z weksla istnieje ryzyko niewydania przez sąd nakazu zapłaty, którego to ryzyka w przypad- ku korzystania z oświadczenia o poddaniu się egzekucji wierzyciel z oczywistych wzglę- dów nie ponosi. Niewątpliwymminusem ko- rzystania z tej formy zabezpieczenia są na- tomiast koszty notarialne, które trzeba po- nieść. Wydaje się, że zwłaszcza przy istotnych transakcjach, warto to jednak zrobić. r. pr. Michał Siembab Specjalizuje się w prawie budowla- nym, w prawie nieruchomości, obsłu- dze prawnej procesu inwestycyjnego oraz w postępowaniach administra- cyjnych i sądowych. Reprezentował klientów w licznych po- stępowaniach administracyjnych i są- dowoadministracyjnych związanych z prowadzeniem procesu inwestycy- jnego, w tymw postępowaniach doty- czących decyzji środowiskowych, wa- runków zabudowy i pozwoleń na bu- dowę. Uczestniczył w licznych pro- jektach związanych z badaniem sta- nu prawnego nieruchomości. Ma bo- gate doświadczenie w prowadzeniu sporów sądowych związanych z reali- zacją inwestycji budowlanych, w tym realizowanych w oparciu o warunki kontraktowe FIDIC. Był pełnomoc- nikiem zarządcy narodowej sieci ko- lejowej w kilkudziesięciu sprawach sądowych związanych z modernizacją linii kolejowych. Przed podjęciem współpracy z GKR Legal przez wiele lat pracował w du- żej polskiej kancelarii prawnej, a tak- że był zatrudniony w jednej z najwię- kszych polskich spółek kapitałowych jakoradcaprawnywdzialesprawpro- cesowych. Świadczy obsługę prawną także w ję- zyku angielskim. PRAWO